De kerkelijke gebouwen

Het wandkleed

Het begin

In 1883 kocht de toen pas opgerichte evangelisatievereniging ‘Filippus’ het bij de stichting van Nijverdal gebouwde huis waarin de agent van de Nederlandsche Handel Maatschappij, tevens burgemeester van de gemeente Hellendoorn, Robert Campbell had gewoond en richtte dat in als pastorie voorde evangelist.

Op het ernaast liggende ‘terrein van vermaak’ bouwde de vereniging het evangelisatiegebouw ‘Eben Haezer’ en de jongelingsvereniging ‘Het Vischnet’, een vergaderlokaal met dezelfde naam. Bij haar stichting in 1903 kreeg de ‘Zendingsgemeente’, zoals de gemeente toen heette, de beschikking over deze gebouwen.De foto geeft de toenmalige situatie weer.

Het kerkgebouw

Rond 1920 was de toestand van het kerkgebouw zo slecht dat eens de viering van het Heilig Avondmaal vanwege het lekkende dak geen doorgang kon vinden. 

Plannen om tot restauratie of tot nieuwbouw over te gaan werden wel gemaakt, maar werden, vanwege de eraan verbonden kosten, teruggedraaid. Toen echter ds. Müller in de Canadalaan in Apeldoorn de pasgebouwde kerk van de Chr. Ger. Barnabasgemeente zag, ervoer hij dat als ‘een aanwijzing van de Heer dat wij ook zo’n kerk moeten hebben’. Hij ging direct op bezoek bij de architect -de heer Heuvelink- en kwam met tekeningen en foto’s van die kerk terug in Nijverdal. Hij kreeg de gemeente zover dat werd besloten om toch tot nieuwbouw over te gaan. De bouw werd onder architectuur van dezelfde heer Heuvelink door de aannemersgemeenteleden Gebr. De Heer uitgevoerd. Zo staat er sinds 1923 in Nijverdal een wat vergrote uitvoering van een kerk die ook in Apeldoorn staat.

De buitenkant is nog ongewijzigd, binnenin werd een aantal renovaties uitgevoerd. Neemt men er thans een kijkje dan ziet men o.a.:

– een naar voren aflopende vloer, waardoor ook de mensen in de achterste banken een goed zicht op de kansel en het liturgisch centrum hebben. Daarop staan een door de Gereformeerde Kerk van Nijverdal geschonken Avondmaalstafel en doopvont, als dank voor het gebruik van de kerk toen het eigen gebouw werd gerestaureerd

– de nog ongewijzigde kansel. Ten behoeve van de bijbellezingen tijdens de diensten is op het liturgisch centrum recent een in dezelfde stijl uitgevoerde katheder geplaatst.

– een orgel dat in 1950, ter vervanging van het instrument uit het evangelisatiegebouw, door de orgelbouwers Pels en Zn. werd geplaatst en dat in de loop van de tijd een aantal malen werd gerestaureerd, verbeterd en uitgebreid.
De tijdens een grote renovatie van de kerk in de zeventiger jaren geplaatste banken. Opmerkelijk daaraan is dat de zittingen en de rugleuningen geen naden hebben omdat die uit één boom zijn gezaagd.

– glas-in-lood ramen in de zijmuren met de teksten ‘Uw woord is een lamp voor mijn voet’ en ‘Ziet ik ben met U al de dagen’.

– aan de achterwand een door een twaalftal dames uit de gemeente gemaakt wandkleed, dat de drie onderwerpen ‘Vrede’, ‘Gerechtigheid’ en ‘Heelheid van de schepping’ van het Conciliair Proces uit het begin van de negentiger jaren verbeeldt.

Het wandkleed

wandkleedAchter in de kerk van onze gemeente hangt een prachtig wandkleed, gemaakt door twaalf zeer creatieve dames uit onze gemeente, naar een ontwerp van de heer Everhard Jans. Dit wandkleed is een echte blikvanger en heeft als onderwerp: Vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping, in het licht van de toekomst. Dit was het jaarthema van de Vrije Evangelische Gemeente in 1989 en de aanleiding om dit nog steeds actuele kleed te maken.

Een regenboog (symbool van het verbond tussen God en ons mensen), in het midden onderbroken, overspant het gehele wandkleed. Een gebroken regenboog als symbool van onze gebroken wereld, maar in Christus wordt deze gebrokenheid geheeld.

Linkerpaneel
In het linkerpaneel wordt het bijbelse woord Sjaloom uitgebeeld; vrede is meer dan alleen de afwezigheid van oorlog. Vrede is geluk op alle fronten; een goede relatie met je familie, met God, je medemens, de wereld en de schepping waarin je leeft.

Links onderin
Links onderin zien we een omgekeerde soldatenhelm met daarin een bloeiende bloem. Bovendien in dit gedeelte van het doek de zwaarden die zijn omgesmeed tot ploegscharen, het bekende verhaal uit Jesaja 2.

wandkleed04Links bovenin
Linksboven de duif met de olijftak als teken van vrede, de aarde wordt weer bewoonbaar. De duif is geplaatst boven twee handen die elkaar begroeten in de naam van Christus; daarom is er een Christusmonogram te zien tussen de twee handen. De duif daalde op Jezus Christus neer als een teken van de Heilige Geest.

Middenpaneelwandkleed02
Het middenpaneel beeldt Gerechtigheid uit. Gerechtigheid is een begrip dat slaat op de verhouding tussen God en mensen en tussen mensen onderling. Hij wil dat ieder tot zijn recht komt. De boom in het midden van het paneel heeft een dubbele betekenis. Enerzijds is het de boom van goed en kwaad uit Genesis 3 met de vraag “Mens waar ben je”?; anderzijds is het de boom van het leven in de vorm van het kruis. Boven het kruis de letters Alpha en Omega, het begin en voleinding. De kruisboom staat in het Nieuwe Vrederijk waarover Jesaja schrijft: de leeuw zal stro eten, de wolf en de lam zullen samen weiden en de zuigeling zal spelen bij het hol van de adder. En weer de duif met de olijftak als teken van hoop op vrede naast een ketting met gebroken schakels.

Rechterpaneel
wandkleed03Het rechterpaneel Heelheid van de schepping en toekomst, weergegeven met het beeld van het Nieuwe Jeruzalem, zoals deze wordt beschreven in Openbaring 21 en 22. In deze stad zal geen geween, geen rouw, geen dood meer zijn, omdat de eerste dingen voorbij zijn gegaan. De stad, met aan iedere poort een engel met bazuin, zal schitteren met alle kleuren van de regenboog. De rivier met levend water stroomt door de stad met aan weerszijden het geboomte des levens dat iedere maand vrucht geeft; de bladeren dienen tot genezing der volkeren.

De pastorie

pastorieNa de bouw van de nieuwe kerk kwam de renovatie van de pastorie, de oude woning van Robert Campbell, ter sprake. Met een contributieverhoging van drie cent per week moest deze worden gefinancierd. Architect Boxman was van oordeel dat er aanzienlijk meer moest gebeuren dan de geplande aanpassingen. Toen bovendien de gemeentearchitect, de heer Boontje, verklaarde dat voor de voorgenomen aanpassingen geen bouwvergunning zou worden verkregen, omdat balklagen slecht waren en muren op instorten stonden, wisten de kerkenraad en de gemeente waar men aan toe was. Door de Gebr. De Heer werd daarop in 1928, op de fundamenten van de oude pastorie, de tegenwoordige woning van de voorganger gebouwd.

Het Vischnet

Het vergaderlokaal van de jongelingsvereniging ‘Het Vischnet’ werd tijdens de bouw van de nieuwe kerk aangepast. Het achterste deel werd ingericht als kosterswoning en het voorste gedeelte werd een kleiner vergaderlokaal. Die situatie bleef zo tot 1950. Toen werd nadat jarenlang een OPA en OMA (Oud Papier – en Oude Materialen Actie) was gevoerd het oude ‘Vischnet’ afgebroken, en op dezelfde plaats een kosterswoning en het ‘Jeugdgebouw’ gebouwd. Nadat achtereenvolgens het ‘Jeugdhonk’ werd aangebouwd en een verbinding tussen het gebouw en de Leerkamer werd gemaakt, werd het jeugdgebouw grondig gerenoveerd en een nieuwe vergaderzaal gebouwd. Daarmee had het ‘Jeugdgebouw’,  inmiddels ook weer ‘Het Vischnet’ geheten, zijn tegenwoordige vorm gekregen.