Uitleg zondagochtend 19 januari 2025

Voorganger: ds. L. van Weijen

Bijbelgedeeltes: Deuteronomium 6:4-9 en Johannes 11:17-27

Gemeente van de Heer Jezus Christus,

Ik geloof……dat is prachtig, maar wat bedoel je dan?.  Dat is best een lastige vraag. Veel mensen zingen liever over hun geloof, dan er over praten. Voor je het weet begin je te stotteren.  Ik geloof wel dat er iets is…… iets is heel ruim, je kunt er alle kanten mee op, maar het is ook best vaag. Ik ben voor ruimte, maar ik wil er toch ook op vertrouwen dat ik ervan op aan kan.

Misschien een raar voorbeeld, maar als ik aan mijn auto denk, hoop ik toch vooral dat-ie het doet. Dat het ding betrouwbaar is.  Geloven heeft met vertrouwen, met betrouwbaarheid te maken. Maar ook met verbondenheid en betrokkenheid.

Die oude Joodse geloofsbelijdenis uit Deuteronomium gaat over de verbondenheid met die Ene, de Eeuwige met heel je hart en heel je ziel met al je krachten. En waarom… omdat die Ene, de Eeuwige betrouwbaar is. Omdat die Ene jou het leven gegeven heeft, recht en gerechtigheid. Jouw geluk voor ogen heeft.

Dan is het ook goed om te benoemen dat het nooit om jou alleen gaat. Die Ene, de Eeuwige verbindt jou altijd weer met de mensen die op je pad komen en die het minder goed hebben, die niet voor zichzelf kunnen opkomen. Dat grote refrein uit het Eerste of Oude Testament: de wees en de weduwe, de zieke en de armen, de gevangenen en de vreemdeling die in jouw dorp of stad terecht gekomen is.

Die Ene, de Eeuwige zegent mensen om andere mensen tot zegen te zijn. Ik geloof in een God die betrouwbaar is en die het geluk van mensen voor ogen heeft. Een God die ook een appèl op mensen doet om het recht hoog te houden en op te komen voor wie tussen wal en schip raakt in dit leven.

Martha heeft verdriet om haar broer die gestorven is. Diep in haar hart heeft ze geloofd en gehoopt dat Jezus haar broer beter zou maken. Misschien wel met tranen in haar ogen, tegen de teleurstelling en het verdriet heen horen we haar zeggen: Heer ik geloof dat u ons alles kan schenken. Waarop Jezus zegt: Je broer zal uit de dood opstaan…. Ik ben de opstanding en het leven, wie in mij gelooft zal leven, ook wanneer hij sterft. Ieder die leeft en in mij gelooft zal nooit sterven, geloof je dat?

Dat zijn grote woorden, waar we een leven lang over kunnen nadenken. Ieder mens sterft toch, gelovig of niet gelovig. Soms hoor je zelfs van aanslagen op kerkdiensten, met zoveel gelovige mensen als slachtoffer. Ik denk aan bisschop Oscar Romero die vermoord werd terwijl het de eucharistie vierde.

Bij zulke woorden zou ik graag met Jezus in gesprek willen. Lieve Heer hoe bedoelt U dat?

De evangelist Johannes heeft niet met een bloknootje of een laptop achter Jezus aangelopen. Johannes schrijft vanuit de ervaring van de opstanding het evangelie, de goede boodschap. Hier staat hij, hier loopt hij vooruit op wat nog niet is: de opgestane voor wie  de dood geen grens, geen scheiding meer is. Hier maakt hij het zichtbaar: liefde, groter, sterker dan de dood.

Martha geloof je dat…….?  Martha is een en al vertrouwen op deze Heer: Ja Heer, Ik geloof, dat U de Messias bent, de Zoon van God…….  Het klinkt bijna als de echo van die stem bij de doop van Jezus. Dit is mijn geliefde, de mens naar mijn hart!

Die woorden klinken als een geloofsbelijdenis. Ja Heer ik geloof! Ik vertrouw erop dat U betrouwbaar bent dat uw liefde groter, sterker is dan de macht van de duisternis en de dood.

Vandaag begint de week van het gebed voor de eenheid van de Christenen. Ik vind het bijzonder dat we juist vandaag Quo Vadis te gast hebben, een Rooms Katholiekkoor, maar juist in die ene Heer zijn we broers en zussen van elkaar.

In de loop van de geschiedenis zijn er verschillende geloofsbelijdenissen ontstaan. Ik schreef er in het Gemeenteblad over. Een belijdenis is een uitspraak dat je met hart en ziel, maar ook met vallen en opstaan bij deze Heer wilt horen. Toch bleek een geloofsbelijdenis in de praktijk ook een meetlat: als je gelooft zoals wij hoor je erbij maar als je anders gelooft val je buiten de boot. Niet alleen bij ons, maar ook bij God en helaas heeft de geschiedenis laten zien dat je zomaar op de brandstapel terecht kon komen.

De oudste geloofsbelijdenis is heel eenvoudig: Jezus Christus is Heer!  Dat klinkt bijna zoals die woorden van Martha: Ja ik geloof dat U de Messias bent. Messias betekent gezalfde. In het Grieks is dat Christus. De Zoon van God…..Kind van de Allerhoogste…….

Hoe zei Jezus dat zelf: Wie Mij gezien heeft, heeft de Vader gezien……….In Jezus, in zijn spreken en zijn betrokkenheid en verbondenheid met mensen kun je ontdekken wie God voor mensen wil zijn.

In de verhalen over Jezus kun je ook op het spoor komen hoe God de mens, hoe God ons bedoeld heeft.

Ja Heer, ik geloof……..een diep vertrouwen dat je in leven en in sterven geborgen bent, in de liefde van die Ene, de Eeuwige die betrouwbaar is. Zijn Naam is: Ik zal er zijn…..God met ons……..niet om anderen buiten te sluiten, maar om elkaar de hand te reiken. Hoe verschillend wij ook zijn, in ons doen, in ons geloven. Die Ene, de Eeuwige is met ons allemaal onderweg naar dat Koninkrijk, naar dat land van belofte waar gerechtigheid woont.

Amen